آچار جغجغه ای چیست و چه کاربردی دارد؟
آچارها از جمله وسایل ضروری برای هر جعبه ابزاری هستند. آنها انواع مختلفی دارند. «آچار جغجغه ای» یا Ratchet Wrenches یکی از انواع پرکاربرد و حرفه‌ای آچار است که قدمت بسیار زیادی دارد. قبل از پرداختن به نحوه استفاده از این آچار، لازم است بدانید آچار جغجغه ای چیست.
پس از پاسخ به این سوال که آچار جغجغه ای چیست، به سراغ کاربرد، انواع، معایب و مزایای این نوع آچار رفته و آن را با نوع دیگر آچار با نام آچار بکس socket wrench مقایسه می‌کنیم.
برای کسب اطلاعات کامل درباره این موضوع تا انتهای مقاله «آچار جغجغه ای چیست و چطور از آن استفاده کنیم» همراه ما باشید.
خرید انواع آچار آلات از فروشگاه اینترنتی ابزارمال
آچار جغجغه ای که به عنوان «آچار سوکتی» نیز شناخته می‌شود، ابزاری است که برای سفت‌کردن یا شل‌کردن پیچ‌ها یا مهره‌ها استفاده می‌شود. این آچار از یک مکانیسم جغجغه‌دار، یک دسته و یک سوکت تشکیل شده است.
وقتی در شرایط عادی با استفاده از پیچ گوشتی یا هر وسیله مرسوم دیگری پیچ را می‌بندید، لازم است پس از هر بار پیچاندن پیچ، پیچ‌گوشتی یا آچار را جدا کرده و سپس در زاویه مناسب دوباره به پیچ متصل کنید. اما آچار جغجغه ای این مشکل را حل کرده است. با استفاده از این وسیله بدون نیاز به جداکردن آچار از پیچ، می‌توانید فرآیند بستن و بازکردن پیچ را به اتمام برسانید.
کاربرد آچار جغجغه ای چیست؟
آچارهای جغجغه ای ابزارهای همه‌کاره‌ای هستند که می‌توانند برای کارهای مختلف استفاده شوند. برخی از کاربردهای رایج آنها عبارتند از:
- تعمیرخودرو: آچارهای جغجغه ای به‌طور گسترده در تعمیر خودرو استفاده می‌شود، از تعویض لاستیک گرفته تا جایگزینی اجزای موتور.
- تعمیر و نگهداری صنعتی: آچارهای جغجغه ای معمولاً در نگهداری و تعمیرات صنعتی مانند تعمیر ماشین‌آلات یا تجهیزات استفاده می‌شوند.
- ساخت و ساز: آچارهای جغجغه ای در ساختمان‌سازی برای مونتاژ یا جداسازی داربست، نصب یا برداشتن پیچ‌و‌مهره و سفت‌کردن یا شل‌کردن مهره‌ها استفاده می‌شوند.
- پروژه‌های شخصی: آچارهای جغجغه ای همچنین، در پروژه‌های شخصی مانند مونتاژ مبلمان، تعمیرات لوله‌کشی و بازسازی خانه استفاده می‌شوند.
انواع آچار جغجغه ای
حالا که دانستید آچار جغجغه ای چیست و چه کاربردی دارد، خوب است انواع مختلف آن را نیز بشناسید. انواع مختلف آچار جغجغه ای شامل موارد زیر است.
آچار جغجغه ای استاندارد
رایج‌ترین نوع آچار جغجغه ای، آچار جغجغه ای استاندارد است. این آچار دارای مکانیزم ضامن‌داری است که به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به برداشتن آچار از بست، پیچ را باز یا بسته کنید. این آچارها در اندازه‌های مختلفی هستند که معمولاً بین ¼ اینچ تا 1 اینچ متغیر است.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل استفاده از آچار گشتاور
آچار جغجغه ای چیست
آچار جغجغه ای سر فلکس
آچار جغجغه ای سر فلکس دارای سر چرخان است که به شما امکان می‌دهد در فضاهای تنگ مانند محفظه موتور خودرو کار کنید. سر چرخان را می‌توان در زوایای مختلف تنظیم کرد. این ویژگی دسترسی به پیچ‌ها را در مناطق تنگ آسان‌تر می‌کند.
آچار جغجغه ای سر فلکس
آچار جغجغه ای ترکیبی
آچار جغجغه ای ترکیبی دارای یک آچار باکس در یک طرف و یک آچار جغجغه در طرف دیگر می‌باشند. این نوع آچار به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به تعویض ابزار، به سرعت بین پیچ‌هایی که قرار است سفت یا شکل کنید، جابجا شوید.
آچار جغجغه ای Crowfoot
آچارهای جغجغه ای Crowfoot برای شل‌کردن یا سفت‌کردن پیچ و مهره در مناطقی که آچار جغجغه ای استاندارد نمی‌تواند جا بگیرد، استفاده می‌شوند. این آچارها دارای یک سر سوکت‌مانند هستند که می‌توان آن را به آچار جغجغه ای متصل کرد تا در فضاهای تنگ به پیچ‌ها برسد.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل آچار ضربه ای، انواع و کاربرد
آچار جغجغه ای Crowfoot
آچار جغجغه ای افست
آچار جغجغه ای افست دارای سر زاویه‌دار منحصر به فردی هستند که به شما امکان می‌دهند از زوایای مختلف به پیچ‌ها دسترسی داشته باشید. آنها معمولاً در محیط‌های صنعتی استفاده می‌شوند و یک آچار حرفه‌ای محسوب می‌گردند.
آچار جغجغه ای افست
مزایا و معایب آچار جغجغه ای
مزایا و معایب آچار جغجغه ای شامل موارد زیر است.
مزایا
- استفاده از این ابزار شما را از برداشتن و تنظیم مجدد آچار روی پیچ، پس از هر بار پیچاندن، بی‌نیاز می‌کند.
- دارای سری‌ها با اندازه‌های گوناگون برای فیت‌شدن با انواع پیچ و مهره
- امکان استفاده از ابزار واسط باریک و نازک برای دسترسی به پیچ و مهره در اعماق دستگاه
- ظاهری شیک و زیبا
- کارکرد ساده و راحت
- مزایای آچار ضامن دار
سایر مزایای استفاده از این آچارها به شرح زیر است:
- صرفه‌جویی در زمان: آچارهای جغجغه ای می‌توانند به شما در صرفه‌جویی در زمان کمک کنند. زیرا این امکان را فراهم می‌کنند که پیچ‌ها و مهره‌ها را به سرعت سفت یا باز کنید، بدون این‌که نیازی به برداشتن آچار از بست باشد.
- فشار را کاهش می‌دهد: آچارهای جغجغه ای می‌توانند فشار روی دست و مچ شما را کاهش دهند، زیرا نسبت به آچارهای سنتی به نیروی کمتری برای استفاده نیاز دارند.
- کارایی را افزایش می‌دهد: آچارهای جغجغه ای ابزارهای کارآمدی هستند که می‌توانند به شما کمک کنند وظایف خود را سریع و دقیق انجام دهید.
- تطبیق‌پذیری ایجاد می‌کنند: آچارهای جغجغه ای در اندازه‌ها و سبک‌های مختلف وجود دارند که آنها را به ابزارهای همه‌کاره تبدیل می‌کنند که می‌توانند برای کارهای مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
- دقت زیاد: آچارهای جغجغه ای تنظیمات گشتاور دقیقی را ارائه می‌دهند و از سفت‌شدن کامل پیچ‌ها و مهره‌ها، شما را مطمئن می‌کنند.
بیشتر بخوانید: آچارهای مورد نیاز برای تعمیر شیر آلات ساختمانی
معایب
- سر آچار با قطر بزرگ گاهی اوقات می‌تواند سبب مشکل شود
- قیمت بالاتر
- سریع از پیچ و مهره جدا می‌شود.
رابطه تعداد دندانه های چرخ دنده و دوران آچار
وقتی درباره تعداد دندانههای آچار جغجغه‌ای صحبت می‌شود، منظور تعداد دندانه های چرخ دنده محرک است. تعداد دندانه‌ها مشخص می‌کند که برای درگیرشدن با دندانه بعدی، چقدر باید دسته را حرکت داده یا به اصطلاح آچار را دوران دهید. هرچه تعداد دندانه‌ها بیشتر باشد، میزان دوران آچار برای درگیرشدن با دندانه بعدی کمتر است. این بدان معناست که اگر پیچ و مهره‌ای که قصد باز و بسته‌کردن آن را دارید در موقعیت تنگی قرار دارد، می‌توانید با حرکت‌های کوچک دسته آچار، آن را باز یا بسته کنید.
آچار جغجغه‌های کم‌دندانه معمولاً از حدود 20 دندانه تا 40 دندانه ساخته شده‌اند. این بدان معناست که شما تقریباً یک قوس نوسانی 18 درجه (در نوع 20 دندانه) تا 9 درجه (در نوع 40 دندانه) را لازم خواهید داشت. بسیاری از آچارهای جغجغه ای درشت معمولی، دارای 36 دندانه هستند که به شما یک قوس نوسانی 10 درجه می‌دهد.
آچار جغجغه ای ظریف یا با تعداد دندانه بالا از حدود ۷۲ تا ۱۶۰ دندانه دارند. این آچارهای ظریف با تکرار یک قوس کوچک می‌توانند پیچ و مهره را باز کرده و یا ببندند.
تفاوت بین آچار جغجغه و آچار بکس
پس از این‌که دانستید آچار جغجغه ای چیست، خوب است به تفاوت این آچار با نوع دیگری از آچار با نام آچار بکس بپردازیم.
همان‌طور که در عکس زیر می‌بییند، این دو آچار از نظر ظاهری به هم شبیه هستند. اما تفاوت‌هایی دارند که ما در این‌جا آنها را بررسی می‌کنیم.
تفاوت بین آچار جغجغه (راست) و آچار بکس (چپ)
تفاوت در روش استفاده
آچار بکس برای استفاده با یک دست طراحی شده است، در حالی که آچار جغجغه باید با هر دو دست استفاده شود. این به این دلیل است که یک آچار بکس دارای یک دسته بلند است که گشتاور و اهرم بیشتری را فراهم می‌کند و شل‌کردن یا سفت‌کردن پیچ را آسان‌تر می‌کند. از طرف دیگر، آچار جغجغه دسته کوتاه‌تری دارد و باید با دو دست نگه داشته شود تا گشتاور کافی تولید شود.
تفاوت در اندازه
یکی دیگر از تفاوت‌های کلیدی بین این دو، اندازه آنها است. آچار بکس بسیار بزرگ‌تر و حجیم‌تر از نوع جغجغه‌ای است و استفاده از آن در فضاهای تنگ دشوار است. در مقابل، جغجغه بسیار کوچک‌تر است و می‌توان از آن در نقاط تنگ‌تر استفاده کرد.
تفاوت در چرخ دنده
دندانههای روی آچار بکس نیز با دندانههای نوع جغجغه ای تفاوت دارند. اولی معمولاً نسبت دنده بالاتری دارد که به شما امکان می‌دهد با تلاش کمتر گشتاور بیشتری تولید کنید. جغجغه‌ها نسبتا دنده کمتری دارند که منجر به اعمال نیروی بیشتر اما گشتاور کمتر می‌شود.
تفاوت در کاربرد
آچارهای بکس عمدتاً برای چرخاندن یا جداکردن مهره‌ها و پیچ‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که از نوع جغجغه ای برای سفت‌کردن یا شل‌کردن آنها استفاده می‌شود. علاوه بر این، آچارهای بکس برای استفاده ابزارهای برقی مناسب‌تر هستند، زیرا نسبت دنده بالاتر امکان انتقال کارآمدتر قدرت را فراهم می‌کند. درحالی‌که نوع جغجغه ای در صورت استفاده با ابزار برقی ممکن است خراب شده و دندانههای آنها بشکند.
سخن آخر
این مقاله به عنوان «آچار جغجغه ای چیست؟» پرداخت و جنبه‌های مختلف این نوع آچار را بررسی کرد. به طور خلاصه این نوع آچار برای باز و بسته کرده پیچ و مهره بدون نیاز به جداکردن آچار از بست و تنظیم مجدد آن استفاده می‌شود. انواع مختلفی از آچار جغجغه ای در بازار موجود است که در کاربردهای ساده تا حرفه‌ای قابل استفاده هستند.
از این‌که تا انتها مقاله آچار جغجغه ای چیست همراه ما بودید متشکریم.
سوالات متداول درباره آچار جغجغه‌ای
آچار جغجغه‌ای چیست و چه مزیتی نسبت به آچارهای معمولی دارد؟
آچار جغجغه‌ای، که به آن آچار سوکتی نیز گفته می‌شود، ابزاری است که برای سفت‌کردن یا شل‌کردن پیچ‌ها یا مهره‌ها استفاده می‌شود. مزیت اصلی آن در مکانیزم جغجغه‌دار آن است. برخلاف پیچ‌گوشتی یا آچارهای معمولی که پس از هر بار پیچاندن باید از پیچ جدا شده و مجدداً در زاویه مناسب قرار گیرند، آچار جغجغه‌ای این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به برداشتن آچار از بست، فرآیند بستن و بازکردن پیچ را به اتمام برسانید. این ویژگی باعث صرفه‌جویی در زمان و کاهش خستگی کاربر می‌شود.
کاربردهای اصلی آچار جغجغه‌ای در چه زمینه‌هایی است؟
آچارهای جغجغه‌ای ابزارهای بسیار همه‌کاره‌ای هستند و در طیف گسترده‌ای از کارها مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- تعمیر خودرو: به طور گسترده در تعمیرات خودرو، از تعویض لاستیک گرفته تا جایگزینی اجزای موتور.
- تعمیر و نگهداری صنعتی: در نگهداری و تعمیرات صنعتی مانند تعمیر ماشین‌آلات یا تجهیزات.
- ساخت و ساز: در ساختمان‌سازی برای مونتاژ یا جداسازی داربست، نصب یا برداشتن پیچ‌و‌مهره و سفت‌کردن یا شل‌کردن مهره‌ها.
- پروژه‌های شخصی: در پروژه‌های خانگی مانند مونتاژ مبلمان، تعمیرات لوله‌کشی و بازسازی خانه.
انواع مختلف آچار جغجغه‌ای کدامند و هر کدام چه ویژگی خاصی دارند؟
انواع مختلفی از آچار جغجغه‌ای برای کاربردهای گوناگون وجود دارد:
- آچار جغجغه‌ای استاندارد: رایج‌ترین نوع با مکانیزم ضامن‌دار که امکان باز و بسته کردن پیچ بدون برداشتن آچار را می‌دهد و در اندازه‌های مختلفی موجود است.
- آچار جغجغه‌ای سر فلکس: دارای سری چرخان است که امکان کار در فضاهای تنگ مانند محفظه موتور خودرو را فراهم می‌کند.
- آچار جغجغه‌ای ترکیبی: یک طرف آن آچار باکس و طرف دیگر آچار جغجغه است، که امکان جابجایی سریع بین دو نوع کار را بدون نیاز به تعویض ابزار می‌دهد.
- آچار جغجغه‌ای Crowfoot: برای دسترسی به پیچ و مهره‌ها در مناطقی که آچار استاندارد نمی‌تواند جا بگیرد، استفاده می‌شود و سری سوکت‌مانندی دارد که به آچار جغجغه‌ای متصل می‌شود.
- آچار جغجغه‌ای افست: دارای سری زاویه‌دار منحصر به فرد است که امکان دسترسی به پیچ‌ها از زوایای مختلف را فراهم می‌کند و معمولاً در محیط‌های صنعتی استفاده می‌شود.
مزایای اصلی استفاده از آچار جغجغه‌ای چیست؟
آچارهای جغجغه‌ای مزایای متعددی دارند که آنها را به ابزاری محبوب تبدیل کرده است:
- صرفه‌جویی در زمان: امکان باز و بسته کردن سریع پیچ‌ها و مهره‌ها بدون نیاز به برداشتن و تنظیم مجدد آچار.
- کاهش فشار: نیاز به نیروی کمتری نسبت به آچارهای سنتی دارند که فشار روی دست و مچ را کاهش می‌دهد.
- افزایش کارایی: کمک به انجام سریع و دقیق وظایف.
- تطبیق‌پذیری: در اندازه‌ها و سبک‌های مختلف موجود هستند و برای کارهای گوناگون قابل استفاده‌اند.
- دقت بالا: برخی مدل‌ها تنظیمات گشتاور دقیقی را ارائه می‌دهند که از سفت‌شدن کامل پیچ‌ها و مهره‌ها اطمینان می‌دهد.
- ظاهر شیک و کارکرد ساده و راحت.
معایب آچار جغجغه‌ای چیست؟
با وجود مزایای زیاد، آچارهای جغجغه‌ای دارای معایبی نیز هستند:
- قطر بزرگ سر آچار: گاهی اوقات می‌تواند در فضاهای بسیار تنگ مشکل ایجاد کند.
- قیمت بالاتر: معمولاً گران‌تر از آچارهای معمولی هستند.
- جدا شدن سریع از پیچ و مهره: در برخی شرایط ممکن است به راحتی از بست جدا شود.
تعداد دندانههای چرخ دنده در آچار جغجغه‌ای چه اهمیتی دارد؟
تعداد دندانههای چرخ دنده محرک در آچار جغجغه‌ای، مشخص می‌کند که برای درگیر شدن با دندانه بعدی، چقدر باید دسته را حرکت داده یا دوران دهید. هرچه تعداد دندانه‌ها بیشتر باشد، میزان دوران آچار برای درگیر شدن با دندانه بعدی کمتر است. این ویژگی در فضاهای تنگ که امکان حرکت دسته به مقدار زیاد وجود ندارد، بسیار مهم است. آچارهای کم‌دندانه (۲۰ تا ۴۰ دندانه) نیاز به قوس نوسانی بیشتری دارند (مثلاً ۹ تا ۱۸ درجه)، در حالی که آچارهای ظریف یا با تعداد دندانه بالا (۷۲ تا ۱۶۰ دندانه) با تکرار قوس‌های کوچک‌تر می‌توانند پیچ و مهره را باز یا بسته کنند.
تفاوت اصلی بین آچار جغجغه و آچار بکس چیست؟
گرچه این دو ابزار از نظر ظاهری شبیه هستند، اما تفاوت‌های مهمی دارند:
- روش استفاده: آچار بکس برای استفاده با یک دست طراحی شده و دسته بلندتری برای گشتاور بیشتر دارد، در حالی که آچار جغجغه دسته کوتاه‌تری دارد و باید با دو دست نگه داشته شود تا گشتاور کافی تولید شود.
- اندازه: آچار بکس بسیار بزرگ‌تر و حجیم‌تر است و استفاده از آن در فضاهای تنگ دشوارتر است، در حالی که آچار جغجغه کوچک‌تر بوده و در نقاط تنگ‌تر قابل استفاده است.
- چرخ دنده: آچار بکس معمولاً نسبت دنده بالاتری دارد که امکان تولید گشتاور بیشتر با تلاش کمتر را می‌دهد. جغجغه‌ها نسبت دنده کمتری دارند که به اعمال نیروی بیشتر اما گشتاور کمتر منجر می‌شود.
- کاربرد: آچارهای بکس عمدتاً برای چرخاندن یا جداکردن مهره‌ها و پیچ‌ها استفاده می‌شوند و برای ابزارهای برقی مناسب‌تر هستند. آچارهای جغجغه ای برای سفت‌کردن یا شل‌کردن آنها استفاده می‌شوند و در صورت استفاده با ابزار برقی ممکن است خراب شوند.
